Een nieuwe generatie interactieve gezelschapsdieren kan helpen tegen eenzaamheid
Dit artikel is vertaald uit het Engels: Are Robotic Pets as Good as Real Ones for Older Adults?
Door Sherri Snelling
December 7, 2016
Vorig jaar trok de film ‘Robot & Frank mijn aandacht. De film speelt zich af in de nabije toekomst. De hoofdrolspeler Frank Langella is een oudere man die te maken krijgt met cognitieve stoornissen en mogelijke dementie. Zijn volwassen zoon koopt voor hem een robot die thuis voor hem kan zorgen.
Zoals je je wel kan voorstellen verzet Frank zich eerst tegen de robot, maar ontwikkelt er later toch een vriendschap. Zijn emotionele betrokkenheid raakt je wanneer de robot zegt “Frank, ik weet dat je dit niet wilt horen, maar ik ben geen mens. Alleen een goede simulatie”.
Robothuisdieren: misschien wel beter dan echte?
De werkelijkheid komt inmiddels al aardig in de buurt van de film. In oktober bracht Harbro een ‘tweede huisdier’ op de markt. Een robot; een zachte, interactieve golden retriever pup. Al eerder verschenen er drie verschillende robothuiskatten. Te bestellen op de website: Joy for All Companion Pets
Deze dieren zijn ontwikkeld om geluk en troost te bieden aan ouderen die zich eenzaam of geïsoleerd voelen. Companion Pet Pup gebruikt ‘Blaf terug technologie’. Dit zorgt ervoor dat het robotdier reageert op een persoon. Het heeft ook een hartslag vergelijkbaar met dat van een echt huisdier. Ze zijn te koop voor $99 tot $132.
Een robot hoef je geen eten te geven, uit te laten of te poetsen. Bij een robot heb je niet het risico om gebeten te worden en hij vertoont geen onvoorspelbaar gedrag.
In Amerika is Habro het eerste bedrijf dat robothuisdieren verkoopt. Maar in Japan kwamen zo’n 15 jaar geleden al de eerste huisdierrobots als gezelschap voor ouderen op de markt. In Japan neemt veroudering van de bevolking in hoog tempo toe.
Volgens het U.S. Census Bureau is 27% van de Japanse bevolking 65 jaar of ouder. In 2030 is dat 32%. (Ter vergelijking in Amerika is in 2030 20% van de bevolking 65 jaar of ouder. Ondanks dit, neemt in Amerika de werkende populatie af en ook het aantal mensen dat in de zorg werkt.
Geschiedenis van het ‘ras’
Sony produceerde als eerste robothuisdieren met zijn AIBO dog, een metallic beagle, die in zijn laatste versie van 2015 gebruik maakte van artificial intelligence (AI) en regeert op externe stimuli. Het ‘leerde’ wat zijn eigenaar leuk vond en reageerde op de omgeving door draadloze verbinding met andere apparaten. Nu de Aibo niet langer te koop is, is het een collectors item geworden. Met op eBay prijzen oplopend van $500 tot $4,000. Hierdoor niet meer bereikbaar voor ouderen of hun verzorgers.
Een ander robotdier is Paro the Seal (vraagprijs $5,000 ). Deze robot wordt aangeprezen als ‘carebot’. En is speciaal ontwikkeld voor mensen met dementie. De robot heeft een witte, pluizige babyzeehondenvacht en grote puppy-ogen. Studies naar Paro robots, met name in zorginstellingen tonen verbeterde sociale interacties. Paro zit ook in de Netflix serie Master of None.
Dan is er nog de Innova Lab’s PLEO robotic dinosaur, een robotdinosaurus uit 2007. Geprogrammeerd met een geraffineerd sensorisch systeem. De robot onderzoekt en reageert op zijn omgeving, reageert op zijn gebruiker en heeft een emotionele expressie. Hij kost $900.
Volgens Ted Fischer, vice-president van bedrijfsontwikkeling bij Hasbro, zijn ‘Companion Pets’ een natuurlijke opvolging van het populaire kinderspeelgoed de Furby. Hoewel de huisdierrobots echt bedoeld zijn voor ouderen heeft het niet alleen voordelen voor hen, maar ze zouden ook werken ook als een brug tussen generaties. De kinderen spelen op een ander niveau met de oudere generaties.
Voor- en nadelen van robot huisdieren
Fischer gelooft dat Hasbro een belangrijke behoefte van ouderen kan vervullen. Voor ouderen die wel gezelschap zoeken, maar geen echt huisdier kunnen hebben en verzorgen. De robotdieren hoef je niet te voeren, uit te laten of verzorgen. Het is ook allergie- en parasiet vrij. En er is geen risico op bijtincidenten of onverwacht gedrag. Ook heb je bij een echt huisdier het gevaar dat ouderen er over struikelen. Zo’n 2 miljoen ouderen belanden in Amerika op de eerste hulp door een val in huis. De Hasbro dieren zijn zacht en reageren als echte dieren waar je een band en vriendschap mij kan opbouwen.
Echter de robot huisdieren hebben niet alleen voorstanders er zijn ook mensen die een kanttekening plaatsen.
Kathy Green, senior vice president van verzorgingstehuis Silverado Senior Living: “we geloven dat levende dieren – honden, katten, konijnen, kippen, schildpadden, cavia’s- een belangrijk onderdeel zijn in het leven. Waar je voor moet zorgen en die bij je blijven, ook al heb je problemen met je geheugen.
Het tehuis Silverado, gericht op verzorging van dementerenden, maakt al sinds het begin van haar bestaan gebruik van huisdiertherapie. Meer dan 600 huisdieren zijn opgenomen in de 20 verzorgingstehuizen van Silverado. De organisatie is grote voorstander van huisdieren als onderdeel van het leven, waarbij het niet uitmaakt hoe oud je bent of in welke situatie je zit.
Green legt uit dat hoewel huisdierrobots in het begin een nieuwigheidje zijn, maar na een tijdje de spontaniteit verdwijnt. Een echt dier kan authentiek en intuïtief omgaan met emoties van een mens en hem of haar spontaan een lik geven of op schoot gaan zitten.
Gedrag heeft een afwisselende stimulans nodig; na een tijdje levert het weinig meer op. Dat is net als met kinderen die zich vervelen wanneer ze iedere keer met hetzelfde speelgoed spelen. Of volwassen met een FitBits. Volgens onderzoek gebruikt de gemiddelde consument deze een maand, daarna is de nieuwigheid er van af. Dit zegt Elizabeth Zelinski, directeur van Center for Digital Aging at the University of Southern California.
Onderzoek toont verschil
Deze inzichten worden ondersteund door onderzoek gepubliceerd door Deense onderzoekers*. Zij vergeleken een echte hond met een Paro robotdier en met een speelgoed dier. Het bleek dat de deelnemers de eerste zes weken het meeste communiceerden met en reageerden op de echte hond en met Paro het robotdier. Maar daarna praatten de deelnemers meer en later alleen nog maar met de echte hond.
Hal Herzog, professor in de psychologie aan de Universiteit van West Carolina, schreef in Psychology Today dat de meeste onderzoeken naar animal asssisted interventions nog onvoldoende zijn uitgevoerd en dat ze inconsistente resultaten tonen. Maar hij geeft aan dat het Deense onderzoek duidelijk aantoont wat de voordelen zijn van een echt huisdier ten opzichte van een robotdier.
Zorginstelling Silverado heeft meerdere verhalen over bewoners die profijt hebben van dieren in hun omgeving. Een vrouw uit Texas Stond regelmatig op uit haar rolstoel, met het risico om te vallen. Totdat er een kat bij haar op bezoek kwam. Door dit dier bleef ze uren rustig zitten met de kat op schoot om deze te aaien. Een bewoner uit de omgeving van Chicago had last van angstaanvallen na het eten. Dit stopte toen er een schildpad in de eetruimte kwam. De vrouw begon met de schildpad te praten. Deze reageerde door naar haar toe te zwemmen.
De ouderen hebben voordeel van de aanwezigheid van de dieren. Maar de dieren worden verzorgd, gevoerd en uitgelaten door het personeel van de instelling.
Interactie met mensen is de sleutel
Zelinski gelooft dat de aanwezigheid van huisdieren bij ouderen therapeutisch werkt doordat ze iets nieuws brengen. Maar alleen de aanwezigheid van een dier is niet voldoende. De mogelijkheid om met een dier te kunnen praten en interactie te hebben is volgens diverse onderzoeken het meest waardevol.
Aanvullende dier contacten – of ze nu echt zijn of niet- aangevuld met menselijk contact zijn erg belangrijk volgens Zelinski.
Therapie met dieren bestaat al sinds 1700. Maar de ontwikkeling van robots wordt misschien wel de toekomst van ‘de beste vriend van de mens’.
“Voor ons mag het nu surrealistisch klinken om een robot als huisdier te hebben, maar voor de volgende generatie is het misschien wel heel normaal.” Aldus Jean-Loup Rault, professor aan de universiteit van Melbourne, Australia, in een publicatie van Mashable.
* Onderzoek: Behavioral Responses of Nursing Home Residents to Visits From a Person with a Dog,a Robot Seal or aToy Cat
